บุหงาหยิกไม้ดอกหอม

บุหงาหยิก ไม้ต้นนี้ พบขึ้นตามป่าดิบทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศไทย โดยจะขึ้นที่ระดับความสูงตั้งแต่ 200-800 เมตรขึ้นไป ตามรายงานแจ้งว่า "บุหงาหยิก" มีด้วยกัน 2 ชนิด และแตกต่างกันเพียงเล็กน้อยคือ ใบมีขนาดเล็กหรือใหญ่ไม่เท่ากัน ซึ่งก็ยังมีรายงานอีกว่า "บุหงาหยิก" พบมีขึ้นในป่าดิบทางภาคใต้ด้วย แต่มีน้อยมาก จัดเป็นไม้หายากชนิดหนึ่งที่เพิ่งจะพบมีต้นวางขายเมื่อไม่นานมานี้ และ ผู้ขายยืนยันว่าเป็น "บุหงาหยิก"ต้นแท้และมีผู้เสาะหาไปปลูกประดับกันอย่างกว้างขวางในปัจจุบัน

บุหงา หยิก หรือ GONIOTHALAMUS SAWTEHII C.E.C. FISHER อยู่ในวงศ์ ANNONA-CEAE มีลักษณะทางพฤกษศาสตร์คือ เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูง 4-6 เมตร เปลือกต้นเรียบเป็นสีน้ำตาลแดงเกือบดำ แตกกิ่งก้านน้อย ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ มักมีใบเฉพาะที่บริเวณปลายยอด ใบเป็นรูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับ ปลายแหลม โคนเป็นรูปลิ่ม ใบอ่อนจะมีขนทั้ง 2 ด้าน เนื้อใบหนาสีเขียวสด

ดอก ออกเป็นดอกเดี่ยวๆตามกิ่งก้านที่เป็นกิ่งแก่ มีกลีบดอก 2 ชั้น ชั้นละ 3 กลีบ กลีบชั้นนอกจะมีขนาดใหญ่กว่ากลีบชั้นใน เนื้อกลีบชั้นนอกหนาและดอกห้อยลง เมื่อดอกยังอ่อนเป็นสีเขียว และกลีบดอกจะบิดหรือหยิกมาก จึงเรียกว่า "บุหงาหยิก" เวลาดอกแก่หรือสุก สีของกลีบดอกจะเปลี่ยนจากสีเขียวเป็นสีเหลือง หรือ สีเหลืองอมสีเขียวเล็กน้อย ดอกจะมีกลิ่นหอมแรงในช่วงใกล้โรย จึงทำให้เวลา "บุหงาหยิก" มีดอกดกและดอกบานพร้อมกันทั้งต้นดูสวยงามและส่งกลิ่นหอมชื่นใจ ตอนกลีบดอกใกล้จะร่วงเป็นที่แปลกประหลาดมากดอก ออกช่วงระหว่างเดือนกรกฎาคม ต่อเนื่องไปจนถึงเดือนตุลาคมของทุกปี "ผล" เป็นรูปกลม ติดผลเป็นพวง 6-10 ผล ผิวผลเรียบ ภายในมีเมล็ด เมื่อผลแก่ เป็นสีเขียวอมเหลือง

ขยายพันธุ์ ด้วยเมล็ดและตอนกิ่ง

การปลูก นิยมปลูกประดับทั่วไป เป็นไม้ชอบที่รำไรและชอบความชื้นสูง ดังนั้น หลังปลูกจึงต้องรดน้ำอย่างสม่ำเสมอเช้าเย็น พร้อมบำรุงปุ๋ยที่เป็นปุ๋ยธรรมชาติ เช่น ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยขี้วัวขี้ควายแห้งโรยรอบโคนต้นอย่างน้อยเดือนละครั้ง

ที่มาข้อมูล : คอลัมน์นายเกษตร นสพ ไทยรัฐ